Każdego dnia jedz przynajmniej jedną
porcję warzyw ciemnozielonych (np. brokuł, szpinak, sałata) oraz jedna
porcję warzyw pomarańczowych (np. marchew, dynia). Pomarańczowe owoce
(brzoskwinie, morele, mango, nektarynki) również zawierają β-karoten i
mogą być spożywane w zastępstwie jednej porcji pomarańczowych warzyw.
Wybieraj warzywa przygotowane z małym
dodatkiem lub bez dodatku tłuszczu, soli i cukru. Spożywaj warzywa surowe,
gotowane na parze, pieczone czy lekko obsmażone zamiast smażonych w
głębokim tłuszczu.
Ogólne:
- Kupuj świeże warzywa i owoce w sezonie. Kosztują wtedy mniej, a mają najlepszy smak i
aromat.
- Miej zapas mrożonych warzyw do szybkiego i
łatwego podgrzania np. w kuchence mikrofalowej. W tym
samym celu kupuj owoce suszone, mrożone lub w puszkach. Zamrażaj również pokrojone na kawałki
owoce do późniejszego użycia.
- Kieruj się wygodą podczas zakupów. Kupuj warzywa i
owoce gotowe do przyrządzania. Wybieraj pakowane, umyte liście
sałaty, do których można dodać marchewkę lub pomidorki koktajlowe, aby
otrzymać szybką sałatkę. Kupuj opakowania warzyw, np. marchewek czy selera łodygowego na szybkie
przekąski. Kupuj opakowane pokrojone owoce
(np. kawałki melona czy ananasa), aby zapewnić sobie błyskawiczną zdrową
przekąskę. Wybieraj owoce pakowane bez dodanych cukrów.
- Używaj kuchenki mikrofalowej do szybkiego
"gotowania" warzyw.
- Wybieraj różnorodne warzywa, aby
urozmaicać posiłki.
- Staraj się jeść warzywa surowe lub lekko obgotowane
na parze.
- Trzymaj na stole,
blacie kuchennym lub w lodówce salaterkę z całymi (niepokrojonymi)
owocami.
Odnośnie najlepszej wartości odżywczej:
- Wybieraj często warzywa i owoce z dużą zawartością potasu, np. produkty z
pomidorów (pasta, sosy i sok), botwinę, dynię zimową, szpinak, soczewicę, a z owoców - banany,
śliwki suszone czy sok śliwkowy, suszone brzoskwinie i morele,
melony miodowe i sok pomarańczowy i jabłkowy. - Sosy i przyprawy dodawane do warzyw mogą
zawierać dodatkowe kalorie, tłuszcze i sód. Korzystaj z informacji o wartości odżywczej podawanej na etykietach, aby porównać ilość kalorii, % dziennego
spożycia tłuszczów i sodu w samych warzywach i w warzywach przyprawionych.
- Aby obniżyć spożycie sodu, staraj się
ograniczać dosalanie potraw na talerzu.
- Wybieraj jak
najczęściej owoce w całości lub pokrojone, ze względu na korzystne
działanie błonnika pokarmowego.
- Kupując owoce w
puszce wybieraj owoce
pasteryzowane w 100% soku owocowym lub w wodzie, a nie w
syropie. - Kupuj różne owoce.
Owoce różnią się zawartością poszczególnych składników odżywczych.
- Owoce takie jak
jabłka czy gruszki najlepiej jeść bez obierania. Pod ich skórką znajduje
się wiele cennych składników, np. pektyny.
Przy posiłkach:
- Planuj niektóre posiłki wokół warzywnego
dania głównego, np. zupa lub warzywa z
patelni. Następnie dodaj do nich inne produkty
uzupełniające.
- Spróbuj sałatki jako głównego dania na
lunch. Używaj do sałaty dressingów w wersji "light". Dressing
dodawaj do sałaty tuż przed podaniem.
- Codziennie jedz „coś zielonego” do obiadu
(kolacji) – np. zieloną sałatę.
- Do pulpetów mięsnych, zapiekanek, ciast w
proszku i bułeczek dodawaj poszatkowaną marchew cukinię, cebulę itp.
- Dodawaj posiekane warzywa do sosu do
makaronu i do lasanii.
- Do zagęszczania gulaszu, zup i sosów
używaj zmiażdżonych gotowanych warzyw. Dają one aromat, składniki odżywcze
i odpowiednią konsystencję.
- Na przyjęciu z grillem przyrządzaj kebaby
warzywne. Wypróbuj pomidory, ogórki, zieloną paprykę, cebulę oraz
pieczarki.
- Należy pamiętać, że długie gotowanie
pozbawia warzywa wielu cennych składników odżywczych. Dlatego najlepiej
gotować je jak najkrócej lub na parze, jeśli to możliwe nie obierane.
Wywar z gotowanych warzyw może nam posłużyć później, np. jako baza do
przyrządzenia zupy.
- Przy śniadaniu: dodaj
do płatków zbożowych banany lub brzoskwinie, a do naleśników - jagody;
wypij 100% sok owocowy zawierający jedynie naturalnie występujący cukier np.
jabłkowy, pomarańczowy czy grejpfrutowy,
dodatkowo możesz zjeść jakiś owoc wymieszany z jogurtem o niskiej
zawartości tłuszczu lub beztłuszczowy.
- Lunch: zapakuj z
drugim śniadaniem jabłko, gruszkę, śliwki, mandarynkę,
banana lub winogrono, albo kup owoce w barze sałatkowym. Łatwe i wygodne
do użycia są pojedyncze pojemniki z owocami, np. brzoskwiniami lub musem
jabłkowym.
- Korzystaj z możliwości
przygotowywania zup warzywnych, również na bazie warzyw sezonowych
- Kolacja: do surówki z
białej kapusty dodaj rozdrobniony np. ananas, a do sałaty – np. jabłka, gruszki, mandarynki lub winogrona.
- Spróbuj dań mięsnych
zawierających owoce, np. kurczak z brzoskwiniami lub kaczka ze śliwką czy jabłkiem.
- Na deser zjedz
pieczone jabłko, gruszkę czy sałatkę owocową.
- Zrób
sałatkę z jabłek, selera, orzechów włoskich i dressingu.
Jako przekąski:
- Pokrojone owoce są
doskonałą przekąską. Pokrój je sam(a) lub kup pakowane kawałki pokrojonych
owoców, np. jabłek, gruszek, ananasów czy
melonów. Przekąskę mogą stanowić również całe świeże owoce jagodowe lub
winogrona.
- Doskonałą przekąskę
stanowią również owoce suszone. Łatwo je nosić ze sobą i dobrze się
przechowują. Ponieważ są suszone, ¼ filiżanki odpowiada ½ filiżanki innych
owoców. Należy jednak wziąć pod uwagę, że suszone owoce są bardziej kaloryczne.
- Trzymaj opakowanie
suszonych owoców w szufladzie biurka albo w torbie. Dostępne owoce suszone
obejmują m.in. morele, jabłka, ananasy, banany, wiśnie, figi, daktyle,
porzeczki, śliwki i rodzynki (suszone winogrona).
- Jako przekąskę można
zjeść plasterki jabłka, gruszki albo
mrożony jogurt, na który położymy owoce jagodowe lub plasterki kiwi.
Podawaj owoce i warzywa w sposób
atrakcyjny:
- Wiele warzyw i
owoców doskonale smakuje z sosem lub dipem. Spróbuj maczać brokuły,
czerwoną i zieloną paprykę, łodygi selera lub cząstki kalafiora w
niskotłuszczowym dressingu do sałaty. Z
kolei owoce (np. truskawki czy melony) zanurzaj w dipie z
niskotłuszczowego jogurtu lub puddingu.
- Rób kolorowe sałatki
dodając do nich marchewki mini, poszatkowaną czerwoną kapustę albo liście
szpinaku. Przez cały rok dodawaj różne warzywa zależnie od sezonu. Przygotowuj
również sałatki ze świeżych owoców: zmieszaj jabłka, banany lub gruszki z
owocami o kwaskowatym smaku np. pomarańczami, truskawkami, malinami,
ananasem lub sokiem cytrynowym, aby zapobiec ich zbrązowieniu. Wypróbuj różne tekstury owoców, np.
jabłka są chrupkie, banany - gładkie i kremowe, a truskawki - soczyste.
- Dekoruj talerze i półmiski plasterkami
warzyw.
- W zamkniętym pojemniku w lodówce trzymaj
pokrojone warzywa. Oprócz tradycyjnej marchwi i selera naciowego - również
różyczki brokułów, plasterki ogórka, paski papryki lub rzodkiewki.
- Zrób koktajl owocowy
miksując odtłuszczone lub chude mleko albo jogurt ze świeżymi lub
mrożonymi owocami. Mogą to być banany, brzoskwinie, truskawki lub inne
owoce jagodowe.
- Spróbuj zastosować
mus jabłkowy jako beztłuszczowy częściowy substytut oleju używanego przy
pieczeniu ciast.
Wskazówki dotyczące spożywania owoców
i warzyw przez dzieci:
- Dawaj dzieciom dobry przykład jedząc
warzywa z posiłkami i jako przekąskę.
- Pozwól dzieciom zdecydować o wyborze
warzyw na obiad i o składnikach do sałatki.
- W zależności od wieku, dzieci mogą pomagać
w zakupach, oczyszczaniu, obieraniu lub krojeniu warzyw.
- Podczas zakupów pozwól dzieciom wybrać
sobie nowe warzywo do spróbowania.
- Wykorzystuj pokrojone warzywa do przekąsek
popołudniowych.
- Dzieci wolą często produkty podawane
osobno. Zamiast mieszać ze sobą - spróbuj podać warzywa oddzielnie.
- Daj dzieciom dobry
przykład jadając codziennie owoce przy posiłkach lub jako przekąski.
- Podawaj dzieciom
wybór owoców na lunch.
- Zależnie od wieku,
dzieci mogą pomagać nam w kupowaniu, myciu, obieraniu ze skóry lub
krojeniu owoców.
- Podczas zakupów
pozwól dzieciom zabrać do domu jakiś nowy owoc do spróbowania.
- Dekoruj talerze i
półmiski plasterkami owoców.
- Miseczkę płatków
zbożowych udekoruj kilkoma owocami jagodowymi. Albo zrób uśmiechniętą
buźkę używając plasterków bananów jako oczy, malina jako nos i cząstkę brzoskwini
jako usta.
- Zamiast cukierków
podawaj rodzynki lub inne suszone owoce.
- Zrób kebab owocowy np.
z kawałków ananasa, winogron i owoców jagodowych.
- Zapakuj dzieciom do
drugiego śniadania kartonik soku (100% sok zawierający
jedynie naturalnie występujący cukier).
- W barach szybkiej
obsługi wybieraj dostępne opcje owocowe, np. plasterki jabłka, filiżankę
miksu owocowego czy 100% sok owocowy zawierający
jedynie naturalnie występujący cukier.
- Podawaj dzieciom
kawałki owoców i 100% sok owocowy zawierający
jedynie naturalnie występujący cukier.
Dbaj o bezpieczeństwo:
- Myj owoce i warzywa przed przygotowaniem
lub jedzeniem. Pocieraj je energicznie rękami pod czystą bieżącą wodą, aby
usunąć z nich brud i mikroorganizmy powierzchniowe. Osusz
po umyciu.
- Podczas zakupów, przygotowywania posiłków
i przechowywania trzymaj owoce i warzywa
oddzielnie od surowego mięsa, drobiu i owoców morza.
|
|