Celem
kontroli było sprawdzenie jakości handlowej ziół i przypraw, w zakresie
zgodności z obowiązującymi przepisami i wymaganiami, których spełnienie
zostało zadeklarowane w oznakowaniu produktu i/lub dokumentach
towarzyszących.
Produktami priorytetowymi były przyprawy paczkowane: jednoskładnikowe (w szczególności oregano i majeranek) oraz przyprawy wieloskładnikowe (np. mieszanki przypraw typu: zioła prowansalskie, pieprz ziołowy, garam masala, curry).
Kontrola przeprowadzona została na etapie sprzedaży detalicznej w I kwartale 2024 r. na terenie całego kraju.
Przyprawy skontrolowano w 94 sklepach, stwierdzając nieprawidłowości w 22 placówkach (23,4 % skontrolowanych).
Cechy organoleptyczne
Kontrolą cech organoleptycznych objętych zostało 50 partii. Nie zakwestionowano żadnej partii przypraw i ziół w tym zakresie.
Cechy fizykochemiczne
Kontrolą
objęto 135 partii towarów, z czego zakwestionowano 6 partii (4,4%).
Nieprawidłowości stwierdzono głównie w przyprawach jednoskładnikowych i
dotyczyły one przede wszystkim obecności martwych owadów oraz innych
zanieczyszczeń w postaci np. fragmentów tworzywa sztucznego. W przypadku
1 partii majeranku stwierdzono zaniżoną masę netto. Parametry
fizykochemiczne kwestionowano tylko w 1 partii przypraw
wieloskładnikowych, stwierdzając w przyprawie typu kebab gyros zawyżoną
zawartości soli.
Znakowanie
W zakresie
znakowania sprawdzono 276 partii, z czego 41 zakwestionowano (14,9%),
głównie z uwagi na brak informacji w nazwie produktu o jego postaci,
tj.: suszony, otarty, mielony. Dotyczyło to zarówno przypraw jedno jak i
wieloskładnikowych.
Ponadto w przyprawach jednoskładnikowych stwierdzono, m.in:
- Sugerowanie
szczególnych właściwości produktów poprzez umieszczenie w oznakowaniu
informacji typu: „PRZYPRAWY BEZ CHEMII”, „BEZ chemii 100 % z natury”,
„Nasze produkty nie zawierają sztucznych dodatków typu konserwanty,
barwniki, aromaty itp.”.
- Zamieszczenie obowiązkowych informacji na etykiecie przy użyciu czcionki o zbyt małym rozmiarze (poniżej 1,2 mm).
- Wprowadzanie
w błąd konsumentów poprzez zastosowanie w opisie aukcji na stronie
internetowej nazw produktów z użyciem określenia ECO, które odnosiło się
do opakowania produktu. Taki sposób prezentacji nazw wyrobów mógł
sugerować konsumentom, że są to produkty ekologiczne, chociaż przyprawy
nie pochodziły z produkcji ekologicznej
- Zastosowanie
w oznakowaniu produktu ekologicznego sprzecznych informacji w zakresie
pochodzenia: „Rolnictwo UE/spoza UE” oraz „Kraj pochodzenia: Egipt”.
W przyprawach wieloskładnikowych zakwestionowano również, m. in.:
- Brak wskazania warunków przechowywania lub warunków użycia.
- Podanie w oznakowaniu określenia sugerującego szczególne właściwości produktu: „BEZ chemii 100 % z natury”.
- Brak wyróżnienia za pomocą czcionki składników alergennych znajdujących się w wykazie składników, np. gorczycy.
Jednocześnie
w przypadku 6 partii przypraw jednoskładnikowych i 1 partii przypraw
wieloskładnikowych stwierdzono przekroczenie daty minimalnej trwałości.
W tym miejscu należy zaznaczyć, że oznakowanie skontrolowanych partii często zawierało jednocześnie kilka niezgodności.
Zastosowane sankcje
W wyniku
stwierdzonych nieprawidłowości, na podstawie przepisów ustawy o jakości
handlowej artykułów rolno-spożywczych, inspektorzy wydali 9 decyzji
administracyjnych nakładających kary pieniężne, wydali 6 decyzji w
związku z odstąpieniem od wymierzenia kary pieniężnej ze względu na
niską szkodliwość czynu oraz 4 decyzje nakazujące zniszczenie towaru
niespełniającego wymagań jakości handlowej.
Dodatkowo nałożyli 3 mandaty karne oraz wydali 13 zaleceń pokontrolnych.
Z uwagi
na niezakończone postępowania administracyjne oraz trwające procedury
odwoławcze, ostateczna liczba i wielkość zastosowanych sankcji może ulec
zmianie.
Źródło: IJHARS
