Opinia naukowa EFSA w sprawie tolerowanego górnego poziomu spożycia żelazaNa wniosek Komisji Europejskiej Panel EFSA ds. Żywienia, Nowej Żywności i Alergenów Żywnościowych (NDA) został poproszony o wydanie opinii naukowej na temat górnego tolerowanego poziomu spożycia (UL) żelaza. Przeprowadzono systematyczne przeglądy w celu zidentyfikowania dowodów dotyczących wysokiego spożycia żelaza i ryzyka chorób przewlekłych, niepożądanych skutków dla przewodu pokarmowego oraz niepożądanych skutków suplementacji żelaza w niemowlęctwie, wczesnym dzieciństwie i ciąży.stalono, że ogólnoustrojowe przeciążenie
żelazem prowadzi do toksyczności narządowej, ale nie udało się ustalić UL. Jedynym wskaźnikiem, dla którego można
było ustalić reakcję na dawkę, były czarne stolce, które odzwierciedlają
obecność dużych ilości niewchłoniętego żelaza w jelitach. Jest to wskaźnik, którego obecność może
prowadzić do ogólnoustrojowego przeciążenia żelazem, ale sam w sobie nie jest
niekorzystny.
Na podstawie interwencji, podczas których
nie występowały czarne stolce przy dodatkowym spożyciu żelaza w wysokości
20–25 mg/dzień (dodanym do podstawowego spożycia wynoszącego 15 mg/dzień),
ustalono bezpieczny poziom spożycia żelaza wynoszący 40 mg/dzień dla
dorosłych (w tym kobiety
w ciąży i karmiące piersią). Za pomocą skalowania allometrycznego (masa ciała 0,75) wartość tę
przeskalowano w dół i wyznaczono bezpieczne poziomy spożycia dla dzieci i
młodzieży na następujących poziomach: od 10 mg/dzień (dzieci w wieku
1–3 lata) do 35 mg/dzień (młodzież 15–17 lat).
W przypadku niemowląt w wieku 7–11
miesięcy, które mają większe zapotrzebowanie na żelazo niż małe dzieci,
zastosowano skalowanie allometryczne w celu określenia dodatkowego spożycia
żelaza (tj. 25 mg/dzień) i uzyskano bezpieczny poziom dodatkowego spożycia
żelaza wynoszący 5 mg/dzień. Wartość tę rozszerzono na niemowlęta w wieku 4–6 miesięcy i odnosi
się ona do spożycia żelaza ze wzbogacanej żywności i suplementów diety, a nie z
preparatów do początkowego żywienia niemowląt i preparatów do dalszego żywienia
niemowląt. Stosowanie
bezpiecznego poziomu spożycia jest bardziej ograniczone niż UL, ponieważ nie
jest określony poziom spożycia, przy którym ryzyko wystąpienia działań
niepożądanych zaczyna wzrastać.
Opinia naukowa jest dostępna pod adresem:
https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.2903/j.efsa.2024.8819
pełna lista aktualności
|