Kontrole przeprowadzone zostały w I kwartale 2023 r. na terenie całego kraju na etapie produkcji (41 podmiotów) oraz sprzedaży detalicznej (49 podmiotów).
Celem kontroli było sprawdzenie jakości handlowej soków i nektarów w
zakresie zgodności z obowiązującymi przepisami i deklaracją producenta.
Nieprawidłowości stwierdzono łącznie w 27 podmiotach (30 %), w tym na
etapie sprzedaży detalicznej w 6 podmiotach, a etapie produkcji w 21
podmiotach.
Cechy organoleptyczne
Oceną
organoleptyczną objęto 55 partii soków i nektarów o łącznej objętości 3
816,7 hektolitrów. Nie stwierdzono nieprawidłowości w tym zakresie.
Parametry fizykochemiczne
Na podstawie przeprowadzonych badań laboratoryjnych 146 partii (9764,7 hl ) soków i nektarów stwierdzono, że 16 (11,0 %) z nich o łącznej objętości 359 hl nie spełniało deklarowanych parametrów fizykochemicznych.
Na etapie produkcji stwierdzono w
przypadku 15 partii produktów m.in. zaniżoną zawartość cukrów w
odniesieniu do deklaracji zawartej w wartości odżywczej – 6 partii,
zaniżoną zawartość popiołu w odniesieniu do specyfikacji produktu oraz
deklaracji producenta dot. stosowania Kodeksu AIJN – 6 partii, obecność
niedeklarowanej w oznakowaniu substancji dodatkowej i konserwującej
(kwasu benzoesowego, kwasu sorbowego) – 5 partii, zaniżoną liczbę
formolową.
Wyniki kontroli w zakresie parametrów
fizykochemicznych w porównaniu do rezultatów kontroli z wcześniejszych
lat 2021 r., 2022 r. i 2023 r. wskazują na wzrost liczby partii
nieprawidłowych na etapie produkcji.
Znakowanie
Kontroli znakowania poddano 210 partii
soków i nektarów owocowych (113 partii na etapie sprzedaży detalicznej,
97 na etapie produkcji) o łącznej objętości 10 057,6 hl.
Nieprawidłowości w oznakowaniu produktów
wykryto w przypadku 41 partii (5 partii - sprzedaż detaliczna, 36 –
produkcja) o łącznej objętości 537,6 hl, stanowiących 19,5 % wszystkich
skontrolowanych.
Na etapie zarówno sprzedaży, jak i
produkcji wykryte nieprawidłowości dotyczyły m.in. wprowadzania
konsumentów w błąd odnośnie cech artykułu spożywczego, w tym jego
rodzaju, składu, metod wytwarzania i produkcji, a także sugerowania
szczególnych właściwości, gdy w rzeczywistości wszystkie podobne
produkty spożywcze mają takie właściwości.
W sprzedaży detalicznej był to przede wszystkim:
- brak informacji o pasteryzacji produktu,
- użycie sformułowania „nektar gruszkowy BIO” przez podmiot nie posiadający certyfikatu poświadczającego produkcję ekologiczną,
- podanie w oznakowaniu informacji
sugerujących, że produkt jest sokiem podczas, gdy artykuł nie spełniał
wymagań dotyczących soków owocowych.
Na poziomie produkcji błędy w oznaczeniu polegały na:
- brak informacji o pasteryzacji produktu,
- zamieszczenie informacji: „bez
konserwantów’’, ,,bez dodatku cukru”, gdy zgodnie z przepisami żadne
soki nie zawierają dodatku cukru i konserwantów,
- użycie w oznakowaniu (w tym w nazwie)
sformułowania podkreślającego naturalność, np. „Produkt w 100%
naturalny”, „naturalny sok”’, podczas gdy soki owocowe z definicji są
produktami naturalnymi,
- podanie nieprawidłowego pochodzenia geograficznego w przypadku owoców pochodzących z województwa Kujawsko-pomorskiego.
Zarówno na etapie produkcji jak i sprzedaży, wykryto również szereg innych błędów oznakowania m.in.:
Porównując wyniki przedmiotowej kontroli
w zakresie znakowania soków i nektarów owocowych z wynikami ostatniej
kontroli z 2022 roku, można zauważyć wzrost nieprawidłowości na etapie
produkcji o 5,4%. a na etapie detalu spadek o 9,7%.
Źródło: GIJHARS
