„Celem projektu budżetu jest dalsze wspieranie ożywienia gospodarki we współpracy z państwami członkowskimi UE, pomagając w szczególności krajom najbardziej narażonym w obecnej pokryzysowej sytuacji. Jednocześnie pragniemy odzwierciedlić na poziomie budżetu nowe kompleksowe podejście Unii do tworzenia miejsc pracy i wzrostu” stwierdził komisarz UE ds. programowania finansowego i budżetu Janusz Lewandowski.  

„Przyjęty dziś projekt budżetu stanowi dla Europy i jej obywateli bodziec do stworzenia gospodarki przyszłości. Jego podstawę stanowią badania i innowacja, zrównoważony rozwój oraz integracja. Projekt budżetu skupia się na przygotowaniu młodych ludzi na przyszłość, oraz zachęcaniu małych i średnich przedsiębiorstw do pełnego wykorzystania funduszy unijnych w celu przezwyciężenia kryzysu.”  

64,4 miliarda euro: budżet dla przyszłego trwałego wzrostu

Fundusze strukturalne i Fundusz Spójności znajdują się obecnie na etapie aktywnej realizacji projektów. Zobowiązania z tytułu nowych projektów wzrosną wprawdzie o 3,2 proc., ale środki na płatności z tytułu aktywnych projektów wzrosną aż o 16,9 proc. do ponad 42,5 mld euro. Wzrost płatności ma realnie przyczynić się do niezbędnego stymulowania gospodarek krajowych, jednocześnie promując dostosowanie strukturalne do modelu trwałego wzrostu określonego przez UE w uzgodnionej niedawno strategii na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia. Trwa wykonanie Europejskiego planu naprawy gospodarczej, w ramach którego przyznano ponad 1 mld euro na sfinansowanie realizacji projektów energetycznych zatwierdzonych w 2009 r. i na początku 2010 r. w dziedzinie wychwytywania i składowania dwutlenku węgla, morskiej energii wiatrowej i infrastruktury energetycznej. Ponadto ok. 500 mln euro przeznaczono na finansowanie zatwierdzonych projektów informatycznych w zakresie dostępu do szerokopasmowego internetu na obszarach wiejskich.

Finansowanie na cele wydatków związanych z rynkiem i pomocy bezpośredniej w ramach Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) oraz na rozwój obszarów wiejskich nie ulegnie zmianie, natomiast na ochronę środowiska w ramach programu Life+ przeznaczone zostanie dodatkowe 8,7 proc. środków, które wyniosą ogółem 333 mln euro.

W projekcie budżetu na 2011 r. zwiększono także nakłady na inwestycje w prace badawczo-rozwojowe i innowacje, infrastrukturę i kapitał ludzki. Budżet 7. programu ramowego w zakresie badań i rozwoju technologicznego wzrośnie o 13,8 proc. do 8,6 mld euro. UE nigdy dotąd nie inwestowała tak wiele w ten program. Same prace badawczo-rozwojowe nie ożywią jednak gospodarki. Budżet na transeuropejskie sieci transportowe i energetyczne wzrośnie o 16,8 proc. (1,3 mld euro), zaś program na rzecz konkurencyjności i innowacji otrzyma o 4,4 proc. więcej finansowania niż w roku 2010 (549 mln euro).

Budżet dla przyszłości młodych Europejczyków i wzmocnienia obywatelstwa

„Ponad 20 proc. młodych ludzi w Europie nie ma pracy” mówi Janusz Lewandowski. „Trzeba temu oczywiście zaradzić. Budżet UE powinien pomóc im zdobyć kwalifikacje potrzebne do pracy zawodowej, między innymi poprzez naukę lub wymiany".

W tym celu finansowanie w ramach programu uczenia się przez całe życie wzrośnie o 2,6 proc. (1,1 mld euro), dzięki czemu studentom udostępnionych zostanie ponad 200 tys. grantów w programie Erasmus.   Oprócz tego 120 tys. osób uzyska finansowanie z programu „Młodzież w działaniu”, w ramach którego 127 mln euro (wzrost o 1,6 proc.) zostanie przeznaczone na pomoc młodym ludziom w znalezieniu zatrudnienia dzięki uczeniu się poza formalnym systemem oświaty.

O 12,8 proc. wzrośnie finansowanie programów w obszarze wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości. Jest to największy wzrost w ramach pozycji projektu budżetu na 2011 r.  Znaczny wkład w zapewnienie i ochronę swobód (wzrost o 24,4 proc.) i zarządzanie przepływami migracyjnymi (wzrost o 18,5 proc.) odzwierciedla wagę, jaka jest przywiązywana do realizacji przyjętego niedawno przez Komisję planu działań UE w zakresie obywatelstwa, sprawiedliwości, bezpieczeństwa, azylu i imigracji na najbliższe pięć lat.

UE jako partner na arenie międzynarodowej

Zrównoważony poziom finansowania na działania UE na arenie międzynarodowej (wzrost o 5,6 proc.) potwierdzają trzy główne propozycje:

a) wzmocnienie zobowiązań UE w odniesieniu do Milenijnych Celów Rozwoju  podczas jesiennej konferencji ONZ (65 mln euro);

b) wzmocnienie wsparcia UE dla krajów rozwijających się w zakresie zmiany klimatu (65 mln euro);

c) nowa kwota przeznaczona na promowanie rozwoju społeczno-gospodarczego  społeczności tureckiej na Cyprze (25 mln euro).

Wydatki administracyjne

Wydatki administracyjne we wszystkich instytucjach UE utrzymają się na poziomie 8,3 mld euro, czyli 5,8 proc. budżetu. Komisja będzie nadal przestrzegać zasady „zerowego wzrostu” w zatrudnieniu i będzie polegać na wewnętrznym przesuwaniu pracowników w celu sprostania nowym wyzwaniom i zadaniom.

Co dalej?

„Jest to pierwszy budżet ustalany na mocy traktatu lizbońskiego” wyjaśnia Janusz Lewandowski. „Istnieją dwie zasadnicze różnice: po pierwsze cała procedura jest o wiele szybsza niż dawniej. Tekst podlega tylko jednemu czytaniu w Parlamencie Europejskim, a nie – jak wcześniej – dwóm. Po drugie Rada i Parlament po raz pierwszy mają jednakowe uprawnienia przy przyjmowaniu budżetu. Dlatego też trzy instytucje unijne zaangażowane w ten proces muszą współpracować ze sobą ściślej niż kiedykolwiek dotychczas”.

Rada poinformuje o swojej opinii na temat projektu budżetu w czerwcu, zaś Parlament Europejski – w październiku. W przypadku kwestii spornych rozpoczęta zostanie 21-dniowa procedura pojednawcza, z Komisją Europejską w roli bezstronnego pośrednika. Ostateczny budżet na rok 2011 zostanie zatwierdzony przez Parlament.