Apel organizacji sektorowych i branżowych produkcji i przetwórstwa żywności

w sprawie zapewnienia dostępu do energii elektrycznej, gazu i węgla niezbędnych do produkcji, przetwarzania i dystrybucji żywności.

Szanowny Panie Premierze,

W imieniu organizacji sektora produkcji i przetwórstwa żywności zwracamy się z apelem do Pana Premiera o pilne podjęcie działań mających na celu wprowadzenie niezbędnych zmian legislacyjnych gwarantujących producentom, przetwórcom żywności i dystrybutorom żywności dostęp do energii elektrycznej, gazu i węgla w ilościach niezbędnych do utrzymania ciągłości produkcji, magazynowania i dystrybucji żywności i pasz.

Niestabilna sytuacja gospodarcza i polityczna, będąca efektem rosyjskiej agresji na Ukrainę wymaga podejmowania niestandardowych działań w wielu obszarach. Najważniejszym jednak zadaniem pozostaje zapewnienie bezpieczeństwa państwa i obywateli, i to w wielu wymiarach, a jednym z nim jest bez wątpienia bezpieczeństwo żywnościowe.

Polska jako jeden z największych producentów żywności w UE jest nie tylko samowystarczalna pod tym względem, ale gwarantuje dostawy żywności do innych państw członkowskich. Jednak utrzymanie tej roli i pozycji wymaga zagwarantowania ciągłości produkcji, a to z kolei związane jest z zapewnieniem dostaw nośników energii podmiotom zajmujących się produkcją i dystrybucją żywności oraz pasz.

W ostatnich miesiącach prowadzimy dialog z przedstawicielami rządu w tej sprawie, wskazując, iż przyjęte w 2021 rozporządzenia, regulujące wdrażanie ograniczeń w dostawach energii elektrycznej oraz poborze gazu ziemnego, oznaczają de facto wstrzymanie produkcji żywności. Zaproponowane rozwiązania przewidują co prawda zapewnienie minimalnego poboru mocy, ale poziom tej gwarancji uniemożliwia utrzymanie ciągłości funkcjonowania zakładów. To z kolei, oprócz wskazywanego już zagrożenia dla bezpieczeństwa żywnościowego państwa, może zdestabilizować rynek rolny, znacząco pogarszając sytuację ekonomiczną gospodarstw rolnych.

Dziękując za gotowość do rozmowy oraz otwartość na przedstawiane argumenty i informacje (w trakcie prowadzonych  rozmów przedstawialiśmy szczegółowe analizy, bazujące na konkretnych przykładach zakładów z wielu branż), pragniemy zwrócić  uwagę na konieczność pilnego zakończenia prac i wdrożenia postulowanych przez nas zmian, jeszcze przed sezonem jesienno-zimowym.

Dostęp do energii elektrycznej, gazu ziemnego  i węgla jest kluczowy na wielu etapach produkcji roślin i zwierząt oraz produkcji żywności, realizowanych zgodnie z wymogami prawa krajowego i unijnego, gwarantując polskim konsumentom nieprzerwany dostęp do bezpiecznej i jakościowej żywności. Potencjalne ograniczenia w dostępie do żywności mogą być  powodem paniki i niepokojów społecznych oraz pogłębić destabilizację państwa i gospodarki w przypadku wystąpienia przerw w dostawach ww. nośników energii.

Dodatkowo należy zwrócić uwagę na fakt, że w przypadku żywności, długotrwałe przerwy w dostawie prądu i gazu mogą generować zagrożenia sanitarne, związane z psuciem się dużych partii żywności oraz brakiem możliwości zapewnienia właściwego poziomu dobrostanu oraz odpowiednich warunków uboju zwierząt dostarczonych do ubojni (tym samym prowadzić do nadmiernego ich cierpienia i śmierci w sposób niekontrolowany). Z kolei w branży owocowo-warzywnej oraz przetwórstwie ryb w szczycie sezonu, zakłócenia w dostawie prądu będą skutkować całkowitym zniszczeniem surowca, który nie przerobiony w odpowiednim czasie bezpowrotnie się zepsuje, ze stratą dla wiele setek tysięcy małych producentów, którzy dominują w tym sektorze.

Branża rolno-spożywcza już od kilku lat wskazuje, że niezakłócona produkcja żywności stanowi istotny element bezpieczeństwa państwa i musi podlegać ochronie w przypadkach wystąpienia ograniczeń w dostawach energii elektrycznej, gazu i węgla. Przypominamy, że naszym podstawowym postulatem jest uwzględnienie wszystkich obiektów produkcyjnych przedsiębiorstw sektora rolno-spożywczego w grupie obiektów, które powinny być chronione przed ograniczeniami w dostawach nośników energii między innymi poprzez zapewnienie minimalnej mocy poboru na poziomie nie niższym niż 80% wartości mocy zamówionej.

Liczymy na zrozumienie i wsparcie Pana Premiera dla szybkiego wdrożenia postulowanych przez nas zmian. Jednocześnie wyrażamy pełną gotowość do udziału we wszelkich niezbędnych pracach związanych z powyższym tematem.

Z poważaniem w imieniu organizacji:

Do wiadomości:

1. Henryk Kowalczyk – Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi
2. Jacek Sasin - Wiceprezes Rady Ministrów, minister aktywów państwowych
3. Anna Moskwa – Minister Klimatu i Środowiska
4. Waldemar Buda – Minister Rozwoju i Technologii
5. Przewodniczący partii politycznych i klubów poselskich