„Akademia Prawa Żywnościowego” - eksperci o zmianach w prawie żywnościowym
W dniach 19-20 maja 2021 r. odbyła się „Akademia Prawa Żywnościowego” zorganizowana przez Polską Federację Producentów Żywności Związek Pracodawców (PFPŻ ZP) oraz kwartalnik „Food-Lex”. Program tegorocznej Akademii obejmował tradycyjne zagadnienia prawa żywnościowego, w tym dodatki do żywności, zanieczyszczenia oraz materiały i wyroby do kontaktu z żywnością, a także najnowsze informacje dotyczące trwających dyskusji na poziomie UE.

Tegoroczna Akademia po raz pierwszy zorganizowana została w formule on-line, co dało uczestnikom swobodę i elastyczność w korzystaniu z poszczególnych wystąpień, a także łatwość w zadawaniu pytań i komentowaniu wystąpień na bieżąco.

Wydarzenie otworzył Andrzej Gantner, wiceprezes i dyrektor generalny Polskiej Federacji Producentów Żywności Związku Pracodawców, redaktor naczelny kwartalnika „Food-Lex”.

 

Pierwszą prezentację pt. „Zanieczyszczenia żywności – nowe wymagania i prace legislacyjne” wygłosił Andrzej Starski, ekspert Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny. W swoim wystąpieniu Prelegent odniósł się do trwających dalszych prac regulacyjnych dotyczących istotnych dla producentów zagadnień, w tym szeregu toksyn pochodzenia roślinnego  – alkaloidów pirolizydynowych, tropanowych i opium, a także kwasu erukowego, Δ9-tetrahydrokannabinolu (Δ9-THC) oraz glikoalkaloidów i cyjanowodoru. Uczestnicy Akademii poznali też rozważane i planowane zmiany wymagań dla mikotoksyn, w tym alkaloidów sporyszu, ochratoksyny A, deoksyniwalenolu, toksyny T-2 i HT-2, alfatoksyn, a także zanieczyszczeń procesowych – estrów 3-MCPD, estrów glicydolu, akryloamidu, olejów mineralnych, a ponadto – nadchloranów i innych zanieczyszczeń, w tym zmian przepisów dla kadmu, ołowiu i zalecenie dotyczące monitorowania furanu i jego pochodnych metylowych.

 

Następnie Marzena Pawlicka, ekspert Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny omówiła prezentację „Bezpieczeństwo zdrowotne materiałów do kontaktu z żywnością w świetle obowiązujących przepisów i wytycznych UE”. Dzięki wystąpieniu uczestnicy Akademii zapoznali się szczegółowo z zagrożeniami związanymi z migracją substancji organicznych, zagrożeniami związanymi z migracją metali z tworzyw sztucznych, a także kwestią mikroplastiku. Prelegentka omówiła również status prawny w zakresie dostępności opakowań z tworzyw sztucznych z recyklingu oraz aktualnie trwające prace legislacyjne w przedmiotowym obszarze.

 

Kolejne zagadnienie pt. „Antybakteryjne właściwości konopi – substancje bioaktywne w żywności i w opakowaniach do żywności” przedstawiła Małgorzata Stachowiak z J.S. Hamilton Poland Sp. z o.o. W swoim wystąpieniu Prelegentka omówiła niekonwencjonalne metody utrwalania żywności ze szczególnym uwzględnieniem roli bioprotekcji. Zostały także scharakteryzowane rodzaje składników bioaktywnych konopi i ich oddziaływanie na mikroflorę saprofityczną i patogenną z uwzględnieniem szczepów wielolekoopornych. Ponadto, dla uczestników Akademii zostało omówione zagadnienie wykorzystania olejków eterycznych z konopi w kontrolowaniu patogenów w aktywnych opakowaniach do żywności.

 

Ostatnią prezentację pierwszego dnia Akademii wygłosiła Martyna Gałdecka, adwokat w Kancelarii Eversheds Sutherland. W trakcie wystąpienia zostały omówione spodziewane zmiany prawne istotne dla przemysłu spożywczego wynikające z unijnych strategii „Zielony Ład” i „Od pola do stołu”. Prelegentka skupiła się na głównych założeniach i celach strategii od pola do stołu w kontekście planowanych zmian prawnych. Szczegółowo przedstawione zostały zmiany w etykietowaniu żywności jako kluczowy element skłaniania konsumentów do wyboru zdrowej i zrównoważonej żywności, a także aspekt zapewnienia zrównoważonej produkcji żywności. Ponadto omówione zostały pozostałe cele strategii od pola do stołu oraz pozaprawne zachęty do wdrożenia strategii od pola do stołu.

II dzień „Akademii Prawa Żywnościowego”  prezentacją „Zasada przenoszenia dodatków do żywności – kwestie wymagające uwagi” otworzyła Joanna Gajda-Wyrębek, ekspert Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny. Prelegentka przywołała obowiązujące wymagania prawne, a także zapisy projektu przewodnika Komisji Europejskiej dotyczącego zasady przenoszenia. W praktyczny sposób zostały omówione zasady postępowania przy ocenie funkcji technologicznej dodatków pochodzących z przenoszenia, a także znaczenie zasady przenoszenia podczas deklarowania dodatków na etykiecie.

 

Kolejną prezentację pt. „Zmiany w funkcjonowaniu Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych wynikające z nowych kompetencji zawiązanych z kontrolą w obrocie handlowym” omówiła Dorota Balińska-Hajduk z Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. W trakcie wystąpienia zostały omówione nowe zadania IJHARS, a także zasady planowania kontroli w handlu detalicznym. Prelegentka wyjaśniła szereg wątpliwości producentów, m.in. czy jest koordynacja pomiędzy kontrolami w handlu i u producentów, czy na podstawie kontroli sklepu może być wszczęta kontrola u przedsiębiorcy lub na innym wcześniejszym etapie łańcucha żywnościowego, a także czy w wyniku przeprowadzonej kontroli IJHARS może wydać zakaz wprowadzania do obrotu. Omówione zostały także rodzaje sankcji nakładanych na kontrolowanego detalistę oraz tryb postępowania strony w przypadku ich zastosowania.

 

Następnie Jowita Prokop adwokat w Kancelarii Eversheds Sutherland przedstawiła prezentację pt. „Orzecznictwo dotyczące jakości i bezpieczeństwa żywności – kwestie istotne dla przedsiębiorców”, w której wyjaśnione zostały aspekty dotyczące zatwierdzenia zakładu, pojęcia wprowadzania do obrotu oraz bezpieczeństwo środków spożywczych - wymogi mikrobiologiczne, właściwości lecznicze i inne. Prelegentka odniosła się także do jakości środków spożywczych - nazwy produktu i jego oznakowania, w tym jakości produktów ekologicznych i podlegających szczególnej ochronie prawnej. Omówione zostały ponadto aspekty proceduralne, tj. instytucja zabezpieczenia czy ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa.

Ostatnią prezentację Akademii pt. „Kultura bezpieczeństwa żywności w świetle aktualnych wymagań” omówiła Joanna Mazurkiewicz z BSI Group Polska Sp. z o.o. W swoim wystąpieniu Prelegentka wyjaśniła co należy rozumieć pod pojęciem „kultura bezpieczeństwa żywności”, a także przywołała aktualne wymagania w dobrowolnych standardach z zakresu kultury bezpieczeństwa żywności. Co więcej, omówiona została kwestia uwzględnienia „kultury bezpieczeństwa żywności” w zaktualizowanych ogólnych zasadach higieny żywności Codex Alimentarius oraz zmiany w rozporządzeniu (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych poprzez włączenie kultury bezpieczeństwa żywności

Po każdym wystąpieniu Prelegenci odpowiadali na zapytania uczestników Akademii w ramach serii "Pytania i odpowiedzi". 

Konferencję prowadziła Dorota Kozłowska, dyrektor ds. legislacji PFPŻ ZP, zastępca redaktora naczelnego kwartalnika „Food-Lex”.

 

 

Partner Strategiczny PFPŻ ZP:

J.S. Hamilton Poland S.A.

 

Partner Akademii:

BSI Group Polska Sp. z o.o. 

 

Patroni Akademii:

• Polskie Mięso
• QAFP
• Sektorowa Rada ds. Kompetencji – Żywność Wysokiej Jakości
• Stowarzyszenie Krajowa Unia Producentów Soków
• Stowarzyszenie Rzeźników i Wędliniarzy RP
• Unia Producentów i Pracodawców Przemysłu Mięsnego
• Związek Polskich Przetwórców Mleka