Sprawozdanie w ramach procedury inicjatywy ustawodawczej, przyjęte w środę, 504 głosami do 79, przy 112 wstrzymujących się od głosu, wzywa do pilnego przyjęcia wiążącego prawa UE, które zagwarantuje, że przedsiębiorstwa zostaną pociągnięte do odpowiedzialności, gdy szkodzą lub przyczyniają się do szkodzenia prawom człowieka, środowisku naturalnemu i dobrym rządom w państwie. Musi ono również gwarantować ofiarom dostęp do środków prawnych. Komisja Europejska ogłosiła, że przedstawi swój wniosek ustawodawczy w tej sprawie jeszcze w tym roku.

Zrównoważony rozwój i dobre zarządzanie

Wiążące unijne zasady należytej staranności zobowiązywałyby przedsiębiorstwa do zidentyfikowania i zaradzenia niedociągnięciom we własnym łańcuchu wartości (wszystkie operacje, bezpośrednie lub pośrednie relacje biznesowe, łańcuchy inwestycyjne), które mogłyby naruszać lub naruszają prawa człowieka (w tym prawa społeczne, prawa związków zawodowych i prawa pracownicze), standardy ochrony środowiska (przyczyniając się na przykład do zmiany klimatu lub wylesiania) i zasady zarządzania państwem (takie jak korupcja i łapówkarstwo).

Posłowie podkreślają, że należyta staranność jest przede wszystkim instrumentem zapobiegawczym, który wymaga od firm podjęcia proporcjonalnych środków w oparciu o prawdopodobieństwo i dotkliwość wpływu, sektor działalności, rozmiar i długość łańcucha wartości oraz wielkość przedsiębiorstwa.

Wprowadzanie zmian poza granicami UE

Przedsiębiorstwa, które chcą uzyskać dostęp do rynku wewnętrznego UE, w tym przedsiębiorstwa mające siedzibę poza UE, musiałyby udowodnić, że spełniają wymogi należytej staranności w zakresie ochrony środowiska i praw człowieka.

Parlament wzywa do podjęcia dodatkowych środków, w tym zakazu importu produktów związanych z poważnymi naruszeniami praw człowieka, takich jak praca przymusowa lub praca dzieci. Umowy handlowe UE powinny zawierać te cele w swoich rozdziałach dotyczących handlu i zrównoważonego rozwoju. Posłowie zwracają się również do Komisji o dokładne sprawdzenie, czy firmy z siedzibą w Xinjiangu eksportujące do UE są zamieszane w łamanie praw człowieka, zwłaszcza te związane z represjami wobec Ujgurów.

Aby zagwarantować skuteczne zadośćuczynienie ofiarom, przedsiębiorstwa powinny ponosić odpowiedzialność za swoje działania i podlegać grzywnom za spowodowanie szkody lub przyczynienie się do niej, chyba że mogą udowodnić, że działały zgodnie z obowiązkiem zachowania należytej staranności i podjęły środki w celu zapobieżenia takiej szkodzie. Prawa ofiar lub zainteresowanych stron w państwach trzecich, zwłaszcza tych na słabszej pozycji byłyby również lepiej chronione, ponieważ mogłyby pozywać firmy zgodnie z prawem UE.

Szeroki zakres i pomoc dla MŚP

Aby stworzyć równe warunki konkurencji, przyszłe ramy prawne dotyczące należytej staranności powinny być szerokie i mieć zastosowanie do wszystkich dużych przedsiębiorstw podlegających prawu UE lub mających siedzibę w Unii Europejskiej, w tym przedsiębiorstw świadczących usługi finansowe. Zasady te powinny mieć również zastosowanie do MŚP notowanych na giełdzie oraz MŚP wysokiego ryzyka, które powinny otrzymać pomoc techniczną w celu spełnienia wymogów.