W przypadku zmiany składu i/lub opakowania - trzeba wziąć pod uwagę, że żywność musi być pakowana w materiał przeznaczony do kontaktu z żywnością, a informacje na opakowaniu powinny uwzględniać zmiany w produkcie m.in. skład produktu, termin przydatności do spożycia/data minimalnej trwałości, w tym informacje o alergenach etc. wymagane rozporządzeniem PE i Rady nr 1169/2011 z uwzględnieniem horyzontalnej zasady - nie wprowadzania konsumenta w błąd.

VI.                    Środki do mycia i dezynfekcji

 a)      Środki do mycia rąk

Nie ma specjalnych wymagań dotyczących środków stosowanych do mycia rąk. Regularne mycie rąk przez 30 sekund mydłem to podstawowa i skuteczna metoda zabezpieczająca przed zakażeniem wirusem SARS-Cov-2.¹⁾

b)      Środki do dezynfekcji rąk oraz powierzchni

Na rynku polskim, a także w całej Unii Europejskiej, do zwalczania organizmów szkodliwych dla zdrowia ludzi i zwierząt (w tym wirusów), wprowadzane do obrotu i stosowane mogą być tylko takie produkty, na które wydane jest odpowiednie pozwolenie.¹⁾

Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 9 października 2015 r. o produktach biobójczych (Dz.U. z 2018 r., poz. 2231) udostępniane na rynku i stosowane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej są produkty biobójcze, na które zostało wydane pozwolenie albo zezwolenie na handel równoległy albo pozwolenie na obrót. Zgodnie z art. 7 ust.1 ustawy o produktach biobójczych, produkty biobójcze udostępniane na rynku i stosowane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlegają wpisowi do Wykazu Produktów Biobójczych. Wykaz ten, obejmujący między innymi produkty do dezynfekcji jest na bieżąco aktualizowany i dostępny pod linkiem http://bip.urpl.gov.pl/pl/biuletyny-i-wykazy/produkty-biob%C3%B3jcze w dwóch załącznikach wynikających z rodzaju udzielonych pozwoleń. Wpisów do Wykazu Produktów Biobójczych i zmian wpisów z urzędu, na podstawie ostatecznych decyzji administracyjnych dokonuje Prezes Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych.

Mając na uwadze powyższy wykaz oraz zgodnie z załącznikiem V do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 528/2012 z dnia 22 maja 2012 r. w sprawie udostępniania na rynku i stosowania produktów biobójczych (Dz. Urz. UE L 167 z 27.06.2012 r., str. 1, z późn. zm.), produkty biobójcze przeznaczone do dezynfekcji należą do grupy produktowej kategorii 1, w obrębie której do dezynfekcji skóry lub skóry głowy należą produkty zawarte tylko w grupie 1.

Spośród pozostałych grup kategorii 1, warto zaznaczyć, że grupa 2 obejmuje produkty stosowane m.in. do celów dezynfekcji powierzchni, materiałów, wyposażenia nie mających kontaktu z żywnością, a grupa 4 obejmuje produkty przeznaczone m.in. do dezynfekcji urządzeń w dziedzinie żywności.

Produkty biobójcze powinny być odpowiednio oznakowane i zgodnie z art. 33 ust. 2 ustawy o produktach biobójczych, oznakowanie produktu biobójczego nie może m. in. wprowadzać w błąd lub informować w sposób nierzetelny o wyjątkowej skuteczności produktu, ponadto zgodnie z ust. 3 ww. artykułu treść oznakowania opakowania jednostkowego produktu biobójczego musi zawierać oprócz nazwy produktu m.in. numer pozwolenia na obrót, zakres stosowania oraz zalecenia dotyczące stosowania i dawek, tożsamość wszystkich substancji czynnych i ich stężenia, oraz dane identyfikujące podmiot odpowiedzialny (imię, nazwisko, adres albo nazwę firmy, adres siedziby oraz numer telefonu).

Zgodnie z art. 45. ust. 1 ww. ustawy kto bez pozwolenia albo zezwolenia na handel równoległy udostępnia na rynku produkt biobójczy, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo karze pozbawienia wolności do lat 2.

Ponadto należy pamiętać, że oprócz produktów biobójczych zawartych w powyższym wykazie, na rynku dostępne są również produkty do dezynfekcji skóry, które jako produkty lecznicze (leki) dostępne są tylko w aptekach.

Stosowanie produktu o wątpliwej skuteczności wirusobójczej do dezynfekcji w obecnej sytuacji stwarza niedopuszczalne ryzyko rozprzestrzeniania się wirusa.

Niezależnie od powyższego należy pamiętać, że regularne mycie rąk przez 30 sekund mydłem to podstawowa i skuteczna metoda zabezpieczająca przed zakażeniem wirusem SARS-Cov-2.

VII. Postępowanie ze zużytymi środkami ochrony osobistej

Odpady wytworzone przez osoby zdrowe, takie jak maseczki, rękawiczki stosowane np. w miejscu pracy, w środkach komunikacji w celu minimalizacji ryzyka zarażenia i rozprzestrzeniania się koronawirusa, powinny być wrzucane do pojemnika/worka na odpady zmieszane.

 a)       Maseczki, rękawiczki i inne środki ochronne stosowane przez osoby zdrowe powinny być uprzednio zebrane w workach, które po zawiązaniu wrzucane są do pojemnika/worka na odpady zmieszane.

b)      Inne odpady powinny być segregowane i wrzucane do właściwych pojemników (papier, szkło, metale i tworzywa sztuczne, bioodpady, odpady zmieszane).

Szczegółowe postępowanie w przypadku podejrzenia zachorowania pracownika na COVID-19 (osoba wykazuje objawy w miejscu pracy) należy oprzeć na wytycznych Ministra Klimatu i Głównego Inspektora Sanitarnego w sprawie postępowania z odpadami wytwarzanymi w czasie występowania zakażeń koronawirusem SARS-CoV-2 i zachorowań na wywoływaną przez niego chorobę COVID-19 (w czasie trwania pandemii/epidemii) jak dla osób przebywających w izolacji[2].

VIII.  Pytania i odpowiedzi Głównego Inspektora Sanitarnego oraz Komisji Europejskiej

 

Odpowiedzi Głównego Inspektora Sanitarnego

 1. Czy można wprowadzić priorytetową szybką ścieżkę testów dla pracowników zatrudnionych w firmach sektora spożywczego - z pominięciem okresu kwarantanny i czekania na objawy, tak żeby można było szybko zablokować zarażanie się pozostałych pracowników i utrzymać ciągłość produkcji.

Nie istnieje specjalna ścieżka diagnostyki, trzeba pamiętać, że wynik testu w kierunku obecności choroby jest potwierdzeniem zakażenia. Test można wykonać dopiero najwcześniej w 7-ej dobie od narażenia osoby na koronawirusa. Więc test wykonany wcześniej, gdyby zakład chciał przetestować wszystkich swoich pracowników, będzie niemiarodajny, gdyż wynik dodatni może być tylko wtedy, kiedy wylęganie choroby będzie w co najmniej 7-ej dobie od zarażenia się.  Obecnie testy są dedykowane osobom, u których występują objawy chorobowe, aby klasyfikować osoby z objawami do leczenia szpitalnego.

2. Kto informuje pracodawcę o zakażeniu się pracownika koronawirusem?

Dane osoby (pracownika), u której potwierdzono testem, że jest zakażona koronawirusem, są przekazywane z placówki medycznej/laboratorium, które wykonało test, do powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej (PSSE). Następnie przedstawiciel Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego (PPIS) przyjdzie (może lepiej: skontaktuje się z zakładem) do zakładu, w którym pracuje zakażona osoba, żeby przeprowadzić tzw. dochodzenie epidemiologiczne, czyli ustalić z kim miała kontakt. Na podstawie dochodzenia epidemiologicznego PPIS ustali potencjalne wysokie ryzyko, średnie ryzyko i niskie ryzyko kontaktu chorego i na tej podstawie będą przekazywane dalsze zalecenia przez PSSE. Osoby mające bliski kontakt, tzn. przebywające w tym samym pomieszczeniu, mieszkające razem z tą osobą, mające częsty bliski kontakt, są osobami wysokiego ryzyka zakażenia się od tej osoby, ale to określi PSSE na podstawie wyników dochodzenia. Dla osób przebywających w dystansie większym niż ok. 2 metry, po przeciwległych stronach hal produkcyjnych, ryzyko zarażenia się jest bardzo małe, ale istnieje. W związku z tym to pracownik inspekcji sanitarnej będzie decydował i wskazywał krąg osób, które muszą być poddane kwarantannie i nałoży na te osoby obowiązek kwarantanny.

Kwarantanna  jest przeznaczona dla osób zdrowych, które miały potencjalny kontakt wysokiego ryzyka z osobą chorą. Odbywają one kwarantannę w warunkach domowych przez 14 dni obserwując swój stan zdrowia. W 7-ej dobie kwarantanny można wykonać u tej osoby test i jeśli wynik jest ujemny, kwarantanna może być zakończona przed upływem 14 dni. W tej sprawie ostateczną decyzję podejmuje PPIS.

Żaden Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny na podstawie wyników testów nie będzie zamykał zakładu. Jednak jeśli ilość osób w bliskim kontakcie z zarażoną osobą będzie duża (wysokie ryzyko zakażenia), to trzeba pamiętać, że cała ta grupa będzie objęta kwarantanną, czyli może zabraknąć na pewien czas pracowników.

Reasumując - działanie przedstawiciela PSSE w zakładzie będzie zmierzało do zebrania informacji o narażeniu innych osób w tym zakładzie na kontakt z chorą osobą i na tej podstawie podejmie on decyzję o objęciu kwarantanną pewnej liczby pracowników. W takiej sytuacji zakład może mieć problem z obsadą stanowisk pracy.

3. Jakie powinno być postępowanie jeśli  pracownik produkcyjny / magazynowy / zewnętrznego centrum dystrybucyjnego wyrobów gotowych ma  potwierdzony pozytywny wynik testu na COVID-19, a przebywa poza miejscem pracy? Czy zakład po otrzymaniu takiej informacji np. od tego pracownika, powinien zatrzymać całą produkcję/cały zakład/cały magazyn, czy jedynie  dany obszar gdzie przebywał ten pracownik?

Nie ma potrzeby zatrzymywania produkcji. Mając informację o pozytywnym wyniku testu takiej osoby należy zastanowić się, jak stanowisko pracy tej osoby mogło wpłynąć na skażenie otoczenia, w którym się ona znajdowała. Żywność nie jest transmiterem zakażenia zwłaszcza, że w większości przypadków w procesach produkcyjnych jest stosowana obróbka termiczna oraz powinny być stosowane dobre praktyki higieniczne i zasady oparte na HACCP. Co do opakowań produktów i wyrobów w opakowaniach – gdyby się zdarzyło, że osoba chora kichała, kaszlała, nie miała środków ochrony osobistej i w związku z tym jej otoczenie mogło ulec skażeniu – zabezpieczenie pracowników środkami ochrony osobistej przed skażonymi powierzchniami oraz stosowanie mycia i dezynfekcji powierzchni jest wystarczające. Ponadto najbardziej popularne środki do dezynfekcji i detergenty powodują duże naruszenie struktury tego wirusa i usuwają go z tych powierzchni. Jeżeli dodatkowo zastosuje się środki na bazie alkoholu to zmniejsza się istotnie ryzyko zakażenia. Nie ma potrzeby wyłączania całego zakładu czy linii produkcyjnych przez firmę, a także jakiegoś specjalnego postępowania z wyrobami, byłoby to działanie nadmiarowe. Trzeba też pamiętać, że wirus po pewnym czasie ulega dezaktywacji np. na powierzchniach opakowań. Bardziej należy obawiać się kontaktów międzyludzkich i zarażania się pracowników od siebie.

4. W przypadku zamknięcia zakładu, kto i na jakich zasadach podejmie decyzję o ponownym uruchomieniu takiej jednostki? Jakie są zasady ponownego uruchomienia fabryki po dezynfekcji wskutek wykrycia przypadku zarażenia?

Wskazana jest współpraca z nadzorującymi organami. Jeśli przedsiębiorca sam zamknie zakład, to też sam podejmuje decyzję o jego ponownym uruchomieniu. Gdyby zamknięcie było wynikiem decyzji trenowo właściwej stacji sanitarno-epidemiologicznej  (ale jak wcześniej mówiono, z powodu koronawirusa nie przewiduje się zamykania zakładów spożywczych), wówczas PSSE decydowałby również o ponownym uruchomieniu.

5. Jakie powinno być postępowanie jeśli  pracownik produkcyjny /magazynowy/ zewnętrznego centrum dystrybucyjnego wyrobów gotowych ma  objawy chorobowe jak przy COVID-19 będąc w pracy?  Czy należy zatrzymać całą produkcję/cały magazyn/centrum dystrybucyjne, czy jedynie  dany obszar? Czy  zakład powinien zatrzymać na swoim terenie pracowników do czasu dodzwonienia się do Sanepidu, czy może ich puścić  do domu, na  kwarantannę domową, zbierając tylko ich numery kontaktowe?

Nie ma potrzeby zatrzymywania produkcji, postępowanie powinno być jak przy każdej chorobie pracownika. Nie ma potrzeby powiadamiania PSSE. Nikogo nie trzeba zatrzymywać w zakładzie. Pracownik powinien udać się do lekarza, a przy słabych objawach udać się do domu i obserwować swój stan zdrowia. Po objawach w zakładzie pracy nie da się stwierdzić, czy jest to COVID-19 czy zwykła grypa.

6. Jakie powinno być postępowanie gdy pracownik biurowy (biurowiec na terenie zakładu produkcyjnego) ma objawy wskazujące na COVID-19 będąc w pracy lub poinformuje z domu, że ma objawy?  Czy pomimo, że jest to pracownik biurowy, należy podjąć jakieś działania w odniesieniu do budynków produkcyjno-magazynowych? Np. czy należy zatrzymać produkcję/ magazyn?

Odpowiedź jak w punkcie powyżej.

7. Co należy zrobić z partią towaru żywności, która została wyprodukowana podczas zmiany pracownika, który ma pozytywny wynik testu na obecność koronawirusa? Czy można taką partię produktów normalnie sprzedać, czy poddać ją jakimś specjalnym procedurom przed sprzedażą?

Żywność nie jest transmiterem zakażenia, zwłaszcza, że w większości przypadków w procesach produkcyjnych jest stosowana obróbka termiczna oraz powinny być stosowane dobre praktyki higieniczne i zasady oparte na HACCP. Co do opakowań produktów i wyrobów w opakowaniach – gdyby się zdarzyło, że osoba chora kichała, kaszlała, nie miała środków ochrony osobistej i w związku z tym jej otoczenie mogło ulec skażeniu – zabezpieczenie pracowników środkami ochrony osobistej przed skażonymi powierzchniami oraz stosowanie mycia i dezynfekcji powierzchni jest wystarczające. Ponadto najbardziej popularne środki do dezynfekcji i detergenty powodują duże naruszenie struktury tego wirusa i usuwają go z powierzchni. Jeżeli dodatkowo zastosuje się środki na bazie alkoholu to zmniejsza się istotnie ryzyko zakażenia. Nie ma potrzeby wyłączania całego zakładu czy linii produkcyjnych przez firmę, a także jakiegoś specjalnego postępowania z wyrobami, byłoby to działanie nadmiarowe. Trzeba też pamiętać, że wirus po pewnym czasie ulega dezaktywacji np. na powierzchniach opakowań. Bardziej należy obawiać się kontaktów międzyludzkich i zarażania się pracowników od siebie.

8. Jaki komplet informacji należy przekazać do Sanepidu w razie przypadku zakażenia koronawirusem pracownika zakładu spożywczego?

Przeprowadzany jest wywiad epidemiologiczny na miejscu w zakładzie.

9. W przypadku wystąpienia zachorowania na COVID-19 u pracownika firmy spożywczej, jaki okres wstecz należy przyjąć do ustalenia pracowników, którzy mieli kontakt z tą chorą osobą?

Pacjent zaraża na 2 dni przed wystąpieniem objawów chorobowych. Więc na ogół wywiad epidemiologiczny koncentruje się na tym przedziale czasowym, czyli od momentu wystąpienia objawów cofa się dwa dni i sprawdza, kto w tym czasie miał kontakt z tą osobą, która zachorowała. Te informacje będą zbierane w trakcie wywiadu epidemiologicznego.

10. Czy firma sama podejmuje działania w zakresie dezynfekcji zakładu czy też otrzyma zalecenia z PSSE: w jaki sposób i jaką metodą przeprowadzić dezynfekcję oraz w jakim obszarze firmy?

Postępowanie określi przedstawiciel PSSE jeśli został potwierdzony przypadek koronawirusa. W innych przypadkach określa przedsiębiorca - najbardziej popularne środki do dezynfekcji i detergenty powodują duże naruszenie struktury tego wirusa i usuwają go z tej powierzchni. Jeżeli dodatkowo zastosuje się środki na bazie alkoholu to zmniejsza się istotnie ryzyko zakażenia.

11. Jak podejść do zatrudnienia pracowników w zakładach przetwórczych, kiedy Ci nie mają możliwości zrobienia badań lekarskich? Czy wystarczy tylko badanie na nosicielstwo? Medycyna pracy nie pracuje, lekarze POZ przyjmują tylko w trudnych przypadkach, a badanie lekarskie nie jest aktualne.

Można założyć, że jeżeli kandydat do pracy, który ma mieć kontakt z produktami spożywczymi, miał kiedykolwiek w przeszłości wykonane badanie na nosicielstwo, a nie ma w tej chwili możliwości przeprowadzenia badań profilaktycznych, to pracodawca powinien uzyskać od tej osoby informację pisemną, czy w ciągu ostatniego półrocza miał zachorowania z biegunką, z przewodem pokarmowym oraz czy ma jakieś choroby zapalne skóry (głównie chodzi o obszary skóry odkryte i rąk).

Jednakże, należy podkreślić, że w międzyczasie weszły w życie przepisy ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw, które regulują sprawę badań okresowych na czas epidemii (art. 12a i 31m).

http://dziennikustaw.gov.pl/D2020000056801.pdf

Komunikat w tym zakresie opublikowano na stronie https://www.gov.pl/web/zdrowie/komunikat-dotyczacy-wykonywania-badan-medycyny-pracy-w-okresie-epidemii-koronawirusa Wystarczające jest orzeczenie lekarza o zdolności do pracy które może wystawić każdy lekarz również w ramach e-wizyty.

12. Co jeśli wirus będzie stwierdzony u pracownika gospodarstwa rolnego - dostawcy surowca do zakładu? Jakie procedury powinny wtedy być stosowane przez zakład i gospodarstwo?

Postępowanie jest takie samo jak w zakładzie produkcyjnym, nie traktuje się żywności (surowca) jako niezdatnego do produkcji. Za pośrednictwem żywności ten wirus nie przenosi się. PPIS nie będzie powiadamiał o potwierdzonym zakażeniu pracownika dostawcy surowca kolejnych zakładów, do których surowiec jest dostarczany. Np. zakażenie u rolnika produkującego mleko – PSSE nie będzie powiadamiała mleczarni, do której ten rolnik dostarczał mleko, że ma on pozytywny wynik testu (to są dane wrażliwe, które bez potrzeby nie są przekazywane ze względu na RODO).

13. Wskazówki lub opracowanie gotowych wytycznych odnośnie procedury rozdziału zmian produkcyjnych w zakładzie produkującym żywność, w celu zachowania ciągłości działania – przy podejrzeniu przypadku COVID 19 u pracownika i  związanej z tym absencji dużej liczby pracowników.

W zakładach spożywczych stosowane może być postępowanie zapobiegawcze w celu zachowania ciągłości produkcji, że praca jest wykonywana we wzajemnie uzupełniających się grupach: jedna pracuje na pierwszej zmianie, a druga na drugiej, i nie kontaktują się ze sobą, więc w przypadku wystąpienia choroby u osoby w danej grupie, o ile pozostałe osoby nie zostaną skierowane na kwarantannę, można uzupełniać pracowników z grupy, w której nie było zachorowania lub nie przebywała w danym obszarze razem z osobą chorą.

14. Zawieszenie procedury dla przedłużenia wszelkich certyfikacji/decyzji do istniejących już w tym zakresie – dla zakładów produkcyjnych i ich maszyn/sprzętu – czy jest to możliwe?

Na razie nie przewiduje się takich działań ogólnych. Konkretne przypadki należy uzgadniać z lokalnym PSSE.

15. Czy rękawiczki mają być bezwzględnie na każdym stanowisku pracy, czy zgodnie z oceną ryzyka narażenia? Z punktu widzenia zapewnienia bezpieczeństwa żywności obowiązek używania rękawiczek w zakładach pracy, zwłaszcza w firmach spożywczych może stwarzać czasami większe zagrożenie niż mycie rąk.

Środki ochrony indywidualnej mają pomagać w zabezpieczeniu przed zarażeniem się. Natomiast nie może być tak, że raz założone rękawice ochronne będą stosowane przez cały dzień pracy, bo wtedy raczej zaszkodzą. Więc należy stosować dezynfekcję i rękawiczki, zależnie od stanowiska i charakteru pracy. Należy pamiętać, aby na rękawiczkach  nie przenosić zanieczyszczeń, trzeba więc je odpowiednio stosować. 

16. Czy w odniesieniu do stołówek w zakładach pracy obowiązuje wymaganie takie jak w punktach usługowych, sklepach itp. aby wykonywać dezynfekcję po każdym kliencie, a jeśli tak, to w jakim zakresie?

Przy zachowaniu wymaganej odległości pomiędzy ludźmi, obowiązkowe są wzmożone działania sanitarno-higieniczne w tych obiektach.

DODATKOWO:

·  Należy podkreślić, że pracodawca jest zobowiązany  do zmniejszenia ryzyka poprzez niedopuszczenie do produkcji osób z objawami chorobowymi a pracownik zobowiązany jest do zgłoszenia wszelkich objawów choroby przed przystąpieniem do pracy. Ten warunek musi być restrykcyjnie przestrzegany.

· Testy immunologiczne na obecność przeciwciał (badanie kropli krwi) są często niewiarygodne ze względu na niską czułość i specyficzność. Doświadczenia innych krajów wskazują, że nawet w 70%  wyniki nie są wiarygodne. Kraje, które zakupiły tę formę testowania do badań przesiewowych, wycofują się z niej. Te testy nie są zalecane.

·   Pracownicy sezonowi z zagranicy muszą przechodzić kwarantannę.

·   W przypadku osób chorych na COVID-19 nie należy utrzymywać kontaktu ze zwierzętami - przykładowo - w zakładach produkcji trzody chlewnej ze względu na potencjalne ryzyko transmisji chorób pomiędzy ludźmi i trzodą chlewną.

·   Pracownicy powinni zachowywać dystans pomiędzy sobą co najmniej 1,5 m na terenie całego zakładu gdzie przebywają, też w szatniach, pomieszczeniach socjalnych, itp. nie tylko na stanowiskach pracy – chodzi o zapobieganie wzajemnemu zarażeniu się koronawirusem.

·   Nie jest zalecane stałe noszenie masek chirurgicznych (one powinny być wyrzucane po ok. 2 godzinach). Inne maski można stosować dłużej. Trzeba również zwracać uwagę na sposób zdejmowania masek, żeby rękami nie dotykać obszarów masek, na których zbiera się wilgoć przy oddychaniu, zarówno powierzchni wewnętrznych masek, jak i zewnętrznych. Istotne jest też natychmiastowe wyrzucanie zużytych masek w odpowiedni sposób, do zamykanych pojemników (aby nie stanowiły źródła rozprzestrzeniania wirusa). Pracownicy w tym zakresie powinni być przeszkoleni.

Odpowiedzi Komisji Europejskiej

RYZYKO ZAKAŻENIA PRZEZ ŻYWNOŚĆ

1.1. Jakie jest ryzyko zarażenia się COVID-19 przez kontakt z produktami spożywczymi?

Pomimo dużej skali pandemii nie odnotowano jak dotąd żadnych przypadków przeniesienia wirusa wywołującego COVID-19 poprzez spożycie żywności. W związku z tym, jak stwierdził Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności1, nie ma dowodów na to, że żywność stanowi zagrożenie dla zdrowia publicznego w odniesieniu do COVID-19. Uznaje się, że główną drogą przenoszenia wirusa wywołującego COVID-19 jest kontakt z wydzielinami zakażonej osoby, rozprzestrzeniającymi się głównie drogą kropelkową przy kichaniu, kaszlu lub wydychaniu powietrza.

¹ https://www.efsa.europa.eu/en/news/coronavirus-no-evidence-food-source-or-transmission-route

1.2. Czy jako podmiot prowadzący przedsiębiorstwo spożywcze mogę zwrócić się do moich dostawców o udzielenie gwarancji w odniesieniu do COVID-19?

Nie. Wymaganie świadectw „wolny od wirusa” nie jest uzasadnione, ponieważ nie ma dowodów na to, że żywność stanowi zagrożenie dla zdrowia publicznego w odniesieniu do COVID-19. Wszelkie żądania udzielenia takich gwarancji są zatem nieproporcjonalne i w związku z tym nie są akceptowalne.

1.3. Jakie jest ryzyko zakażenia się COVID-19 przez kontakt z opakowaniem produktów spożywczych?

Chociaż w przeprowadzonym niedawno badaniu2 wykazano, że w warunkach doświadczalnych (tj. kontrolowana wilgotność względna i temperatura) czynnik wywołujący COVID-19 (wirus SARS-CoV-2) utrzymywał się do 24 godzin na tekturze i do kilku dni na powierzchniach twardych, takich jak stal i tworzywa sztuczne, nie ma dowodów na to, że zanieczyszczone opakowania, które zostały narażone na różne warunki środowiskowe i temperatury otoczenia, przenoszą zakażenie. Niemniej jednak w świetle obaw, że wirus znajdujący się na skórze może przenieść się do układu oddechowego (na przykład gdy dana osoba dotyka twarzy), osoby mające styczność z opakowaniami, w tym konsumenci, powinni stosować się do wytycznych organów zdrowia publicznego dotyczących dobrych praktyk higienicznych, w tym regularnego i skutecznego mycia rąk.

² https://www.nejm.org/doi/pdf/10.1056/NEJMc2004973?articleTools=true

 

Dalsza część artykułu dostępna jest w załączonym dokumencie.