Listeria w produkcie ?
Jest metoda uniknięcia kosztownego wycofania produktu z rynku.

Czerwiec 2015, kierownik Działu Obsługi Klienta oddziału Silliker Italy ( grupa Merieux Nutrisciences) dzwoni do nas i informuje:

 

„Nasz klient jedna z włoskich sieci handlowych ma ogromny problem. Inspekcja Weterynaryjna jest w toku wydawania decyzji o wycofaniu całej partii wędzonego na zimno łososia wyprodukowanego w Polsce. Powodem jest wykrycie 45 komórek Listerii tworzących kolonię w 100 g produktu, w partii której termin przydatności mija za 3 tygodnie. Nasz klient próbował się skomunikować  z producentem, ale wydaje się, że producent zupełnie nie rozumie sytuacji i twierdzi, że produkt jest dobry bo limit wynosi 100 jednostek. Czy moglibyście skontaktować się z producentem i wytłumaczyć, dlaczego inspekcja ma prawo wycofać tą partię i jakich dowodów oczekuje od producenta.

 

Zanim wrócimy do przebiegu niniejszego przypadku, przytoczmy co określa prawo w rozporządzeniu 2073/2005 jeśli chodzi o limity dla Listeria.

Przypadek 1. Żywność gotowa do spożycia, w której możliwy jest wzrost L. monocytogenes, niebędąca żywnością przeznaczoną dla niemowląt ani żywnością specjalnego medycznego przeznaczenia - 100 jtk/g dla produktów wprowadzanych do obrotu w ciągu okresu przydatności do spożycia oraz nieobecna w 25 g przed wyjściem żywności spod bezpośredniej kontroli przedsiębiorstwa sektora spożywczego, które jest jego producentem.

Przypadek 2. Gotowa do spożycia żywność, w której niemożliwy jest wzrost L. monocytogenes, niebędąca żywnością przeznaczoną dla niemowląt ani żywnością specjalnego medycznego medycznego przeznaczenia - 100 jtk/g dla produktów wprowadzanych do obrotu w ciągu okresu przydatności do spożycia

 

Czy w takiej sytuacji stanowisko zakładu, które sprowadzało się do stwierdzenia: „Mamy raporty z badań przeprowadzonych w trakcie produkcji potwierdzający nieobecność Listerii, a teraz stwierdzono tylko 45 jtk/g, czyli wszystko jest prawidłowo. Inspekcja nie ma prawa wycofać produktu”  było rzeczywiście prawidłowe i przede wszystkim skuteczne. Niestety nie, tak samo jak twierdzenie, że zawodnik pobije rekord świata bo pierwszą połowę dystansu przebiegł w tempie rekordowym, tak samo nie można stwierdzić, że w produkcie na sam koniec jego terminu przydatności nie zostanie przekroczone 100 jtk. na podstawie badań w połowie tego okresu. Na podstawie wyniku zawodnika, tak samo jak wyniku z badań można tylko i wyłącznie przewidywać jaki rezultat uzyska się na końcu dystansu, a w naszym przypadku okresu przydatności do spożycia.

 

Zakład niestety nie do końca zrozumiał wytyczne 2073/2005 i źle zinterpretował bardzo ważny element treści – „ w ciągu okresu przydatności do spożycia” oznaczający z punktu ochrony zdrowia konsumenta – w ciągu całego okresu do samego jego końca. Oznacza to, że Inspekcja pobierając i badając produkt w kierunku Listeria w około połowie tego okresu, mogła i miała taką intencję aby przewidzieć, jaki będzie poziom obecności Listerii na jego końcu. Takie praktyki inspekcyjne są stosowane na wszystkich rynkach Europy zachodniej, gdzie coraz częściej i to w dużej ilości trafiają produkty z Polski, które w tym roku są niestety bardzo często obecne na listach Rasff z powodu występowania Listeria i Salmonella.

 

W opisywanym przypadku Inspektor Włoski, nie mogąc się porozumieć z producentem, wykorzystał uznany model tempa wzrostu Listerii  jako referencyjny dla tego typu produktu i niestety wykres pokazał mu, że produkt nie będzie spełniał wymogów prawnych na koniec okresu przydatności.  Dodatkowo nie posiadając żadnych innych danych o produkcie pominął w tym procesie istotne parametry takie jak aktywność wody, pH itp. Miał takie prawo, bo to producent powinien zadbać o odpowiednią dokumentację dla produktu gotowego do spożycia bez obróbki cieplnej, w którym z definicji jego charakteru może rozwijać się Listeria monocytogenes i go dostarczyć na żądanie Inspekcji.

 

 

Co w takim razie było receptą na zaistniałą sytuację. W trybie kryzysu było to przygotowanie tymczasowych argumentów bazujących na dostępnej w zakładzie wiedzy o produkcie i określenie trybu dostarczenia wszystkich docelowych dowodów na zgodność produktu. Kluczowym elementem zabezpieczającym przed taką sytuacją jak opisana jest kompletny profesjonalny wykonany według oficjalnych przewodników – Raport z Badań Obciążeniowych.

 

Na czym polegają badania obciążeniowe?

 

Badania obciążeniowe obejmują modelowe wprowadzenie drobnoustrojów do produktu, co pozwala na sprawdzenie potencjału (możliwości) ich wzrostu i/lub maksymalnego tempa wzrostu w produkcie. Badania uwzględniają zmienność produktu poprzez użycie różnych partii oraz stosowanie m.in. specyficznego dla danego produktu drobnoustroju (np. poprzez wykorzystanie szczepów wyizolowanych z danego rodzaju żywności).

 

Dlaczego warto wykonać badania obciążeniowe? 

• Bo dają udokumentowaną wiedzę na temat produktu, która jest podstawą do:
• Określenia okresu trwałości produktu w różnych warunkach przechowywania
• W celu potwierdzenia skuteczności działania środka konserwującego lub innych metod utrwalania
• Zapewnienia zgodności z przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa żywności (Rozp. 2073/2005, załącznik II), w szczególności dla żywności gotowej do spożycia, w której istnieje ryzyko wzrostu Listeria monocytogenes.
• Bo chronią producenta przed wycofaniem produktu z rynku w sytuacjach gdy jest to nieuzasadnione.

  

Potwierdzają to również opinie naszych klientów, oto kilka z nich:

 

„Dzięki zleceniu badań obciążeniowych mamy pewność, że nasze produkty są zgodne z obowiązującym prawem żywnościowym i spełniają wymagania weryfikowane podczas kontroli Inspekcji Weterynaryjnej.”

Branża mięsna

„W przypadku pobrania produktu z półki przez Inspekcję i oznaczenie w czasie terminu przydatności do spożycia (TPS) konkretnej liczby Listeria monocytogenes (limit:poniżej 100 jtk/g) mamy możliwość przedstawienia dokumentacji, która potwierdzi poprawność wyznaczonej trwałości z zapewnieniem bezpieczeństwa w ostatnim dniu i w ten sposób unikamy wycofania produktu z obrotu.”

Branża rybna

 

Dlaczego Silliker Polska, grupa Mérieux NutriSciences?

• Pełna rozpoznawalność i akceptowalność raportów Silliker na całym świecie
• Unikalna wiedza w zakresie prowadzenia tego typu projektów
• Dziesiątki przeprowadzonych projektów na potrzeby rynków eksportowych, jak również rynku krajowego
• Elastyczność i profesjonalizm dedykowanego zespołu ekspertów

 

Nasze doświadczenie wykorzystujemy przy współpracy z klientami, a do każdego problemu podchodzimy indywidualnie.

 

Zapraszamy do współpracy nie tylko w obrębie badań obciążeniowych. 

 

Więcej publikacji na naszej stronie internetowej oraz portalu FoodFakty.pl już wkrótce.

 

Kontakt:

Silliker Polska Sp. z o.o., grupa Mérieux NutriSciences

ul. Waryńskiego 1

00-645 Warszawa

Tel.: +48 22 592 47 00

Fax: +48 22  592 47 01

E-mail: foodsc@mxns.com

www.merieuxnutrisciences.com/pl

 

Autor:

Janusz Olejnik

Silliker Polska Sp. z o.o. ( Grupa Merieux Nutrisciences)