W marcu nieznacznie poprawiła się koniunktura w rolnictwie/ W marcu spadła dynamika wzrostu cen żywności
Na poprawę rynkowych uwarunkowań produkcji rolniczej wpłynął zarówno niewielki wzrost wyrównanego wskaźnika nożyc cen, jak i wyrównanego wskaźnika potencjalnego popytu – komentuje dr hab. Jadwiga Seremak-Bulge w najnowszej publikacji IERiGŻ dotyczącej koniunktury w rolnictwie.

Na poprawę wskaźnika nożyc cen miały wpływ przeniesione skutki wzrostu cen skupu jakie miały miejsce w końcówce 2009 r., przy towarzyszących im obniżkach cen detalicznych środków produkcji. Niestety z początkiem roku trend cenowy na rynku środków produkcji po siedmiu miesiącach spadków odwrócił się, pod wpływem sytuacji na rynkach światowych i w oczekiwaniu na sezonowe ożywienie rynku krajowego. Nieznacznie poprawił się także wyrównany wskaźnik potencjalnego popytu, głównie pod wpływem zwiększenia wyrównanego indeksu produkcji przemysłu spożywczego oraz obrotów handlowych towarami rolno spożywczymi z zagranicą.

Poprawiający się indeks potencjalnego popytu osłabiała nieco relatywnie drożejąca żywność. Zmiany cen jakie dokonały się w pierwszych trzech miesiącach roku bieżącego nie są dla rolnictwa korzystne, bowiem obniżkom cen koszyka skupu towarzyszyły podwyżki cen środków produkcji, a skumulowany indeks cen w marcu zmalał poniżej 97 punktów, podczas gdy w analogicznym miesiącu przed rokiem przekraczał 105 punktów. Co najmniej do nowych zbiorów nie należy spodziewać się poprawy sytuacji rynkowej ze względu na ograniczony popyt krajowy i malejącą pod wpływem aprecjacji złotego opłacalność eksportu, przy presji podaży. Presję tą wzmagał będzie sezonowy wzrost podaży mleka oraz przejście do wzrostowej fazy cyklu świńskiego. Niewykluczony jest natomiast wzrost cen środków do produkcji rolniczej w wyniku rosnących cen surowców i energii na światowych rynkach.

Wprawdzie dynamika wzrostu cen żywności wyraźnie spadła w porównaniu z rokiem poprzednim, ale w Polsce dynamika wzrostu cen detalicznych żywności ciągle należy do najwyższych spośród krajów członkowskich. Od września żywność nadal relatywnie drożeje, co przy pogarszającej się sytuacji dochodowej i rosnącym bezrobociu musi skutkować barierą popytu.

Na rynku środków produkcji zakończył się z końcem 2009 r., trwający kilka miesięcy proces bezwzględnych spadków cen. Ceny detaliczne środków produkcji od początku bieżącego roku zaczęły wzrastać i w kolejnych miesiącach należy spodziewać się dalszych podwyżek, przede wszystkim pod wpływem rosnących cen na światowych rynkach, ale również sezonowego ożywienia popytu.

Na rynku zbóż obserwuje się spadek obrotów ze względu na początek prac polowych i niezadowolenie rolników ze zbyt niskich ich zdaniem cen. Dobre zbiory i wysokie zapasy zarówno w kraju, jak i we wszystkich krajach eksporterskich nie zapowiadają podwyżek cen, zwłaszcza, że spodziewane są zbiory nie odbiegające od przeciętnych. Nic nie zapowiada także silnego odbicia w produkcji żywca wieprzowego i wzrostu zapotrzebowania na pasze, wobec niskich relacji cen trzody do pasz.

Po gwałtownych podwyżkach cen skupu w końcu 2009 r. początek bieżącego roku upłynął pod znakiem niższych cen, mimo ponad 7 proc. obniżki skupu w lutym. Wprawdzie koniunktura na światowym rynku jest dobra, a eksperci twierdzą, że nie będzie gorsza do końca roku, sezonowy spadek cen może być większy od oczekiwanego przez rolników z powodu malejącej opłacalności eksportu. Wpływa na to aprecjacja złotego oraz brak subwencji eksportowych, które Komisja obniżyła do zera pod wpływem wysokich cen światowych.

(Źródło: Rynek Rolny, IERiGŻ, kwiecień 2010)