Doświadczenie pokazuje, że osiągnięcie przewagi konkurencyjnej wręcz zależy od działań innowacyjnych. Zdolność przemysłu do innowacyjnych działań, wprowadzania innowacyjnej oferty rynkowej, podnoszenia poziomu technologicznego decyduje o konkurencyjności całej gospodarki. Polskie firmy nie są przygotowane do tego, by dzięki innowacjom sprostać zagranicznej konkurencji. To skutek wciąż zbyt niskiego poziomu inwestycji, małych i stale zmniejszających się nakładów na badania i rozwój (B+R) oraz innowacje, zbyt wolne wprowadzanie nowych technologii i metod zarządzania oraz tego, że firmy nastawione są głównie na obniżkę kosztów. A - jak wiadomo - inwestycje, szczególnie w nowoczesność i innowacyjność - kosztują.

Daleko od badań i rozwoju

Niewesołe są wyniki badań prowadzonych w ostatnich latach przez Barbarę Grzybowską z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, a dotyczących źródeł informacji w działalności innowacyjnej przedsiębiorstw przemysłu spożywczego. Objęły co prawda woj. warmińsko-mazurskie, ale można je odnieść do całego kraju, ponieważ sposób myślenia i podejście do tematu są wszędzie podobne.

Otóż okazuje się, że spośród źródeł wewnętrznych największe znaczenie miały dla firm pomysły właścicieli i kierownictwa, a zdecydowanie mniejsze pracowników, w tym nawet tych z komórek badawczo-rozwojowych. Z kolei wśród zewnętrznych źródeł rzadko wskazywano na współpracę z innymi przedsiębiorstwami oraz na kopiowanie rozwiązań konkurentów, a wręcz w znikomym stopniu - co najbardziej odnosi się do innowacyjności - na współpracę z podmiotami sektora badawczo-rozwojowego.

Specjaliści są zdania, że oferta konkurentów - wbrew temu co deklarują - jest dla firm bardzo ważną informacją, do czego się nie przyznają z tej prosty przyczyny, że nie chcą być odbierane jako te, które korzystają z cudzych pomysłów. Powszechną praktyką jest kupowanie produktów konkurencji i porównywanie zastosowanych technologii z własną. Inspiruje to do doskonalenia stosowanych u siebie rozwiązań. Innowacje, zwłaszcza w małych i średnich przedsiębiorstwach przemysłu spożywczego, to bardzo często modyfikacje istniejących rozwiązań, ale nowość w tej konkretnej firmie.

Optymistyczne, że wśród źródeł zewnętrznych pozyskiwania informacji na temat konieczności wprowadzania innowacji (i jakich) najważniejsze są dla przedsiębiorstw opinie klientów, co jest tendencją światową. Świadomość roli klientów w procesach tworzenia innowacji pozwala przypuszczać, że firmy są przekonane o tym, iż w działalności innowacyjnej muszą uwzględniać potrzeby i oczekiwania rynku. Jeśli tego nie zrobią, muszą się liczyć z ograniczoną akceptacją - lub wręcz jej brakiem – dla wdrażanych innowacji. Sensowne wykorzystanie tego źródła wymaga od firm stworzenia odpowiedniego i sprawnego systemu komunikacji umożliwiającego pozyskiwanie potrzebnych informacji.

Tekst:  Jolanta Zientek-Varga

Pełna treść artykułu dostępna jest w kwietniowym wydaniu miesięcznika Fresh&Cool Market - szczegóły prenumeraty http://www.fcmarket.pl/