(1)

Porozumienie lizbońskie o ochronie nazw pochodzenia i ich międzynarodowej rejestracji z dnia 31 października 1958 r. (zwane dalej „porozumieniem lizbońskim”) jest traktatem zarządzanym przez Światową Organizację Własności Intelektualnej (WIPO). Porozumienie lizbońskie ustanawia związek szczególny (zwany dalej „związkiem szczególnym”) w ramach Związku Ochrony Własności Przemysłowej. Jest ono otwarte dla stron Konwencji paryskiej o ochronie własności przemysłowej, którą podpisano w Paryżu w dniu 20 marca 1883 r. Umawiające się strony tego porozumienia (zwane dalej „stronami”) mają chronić na swoich terytoriach nazwy pochodzenia produktów innych stron, uznanych i chronionych jako takie nazwy w kraju pochodzenia i zarejestrowanych w Biurze Międzynarodowym WIPO, chyba że w terminie jednego roku od otrzymania powiadomienia o rejestracji złożą oświadczenie, że nie mogą zapewnić ochrony.

(2)

Stronami porozumienia lizbońskiego jest siedem państw członkowskich, a mianowicie Bułgaria, Czechy, Francja, Włochy, Węgry, Portugalia i Słowacja. Unia nie jest stroną porozumienia lizbońskiego, ponieważ mogą do niego przystępować tylko państwa.

(3)

W następstwie przeglądu porozumienia lizbońskiego w dniu 20 maja 2015 r. na konferencji dyplomatycznej WIPO przyjęto Akt genewski Porozumienia lizbońskiego w sprawie nazw pochodzenia i oznaczeń geograficznych (1) (zwany dalej „aktem genewskim”). Akt genewski rozszerza ochronę nazw pochodzenia na wszystkie oznaczenia geograficzne, a także dopuszcza możliwość, aby jego stronami były organizacje międzyrządowe.

(4)

W wyroku z dnia 25 października 2017 r. (2) Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (zwany dalej „Trybunałem”) orzekł, że negocjacje dotyczące aktu genewskiego wchodzą w zakres wyłącznej kompetencji przyznanej Unii na mocy art. 3 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) w dziedzinie wspólnej polityki handlowej, o której mowa w art. 207 ust. 1 TFUE.

(5)

W dniu 27 lipca 2018 r. Komisja przedstawiła wniosek dotyczący decyzji Rady w sprawie przystąpienia Unii do aktu genewskiego na podstawie art. 207 i art. 218 ust. 6 lit. a) TFUE. Biorąc pod uwagę wyłączną kompetencję Unii w zakresie negocjowania aktu genewskiego, wniosek ten przewidywał, że tylko Unia przystąpi do tego aktu.

(6)

W dniu 7 października 2019 r. Rada jednomyślnie przyjęła decyzję (UE) 2019/1754 (3) w sprawie przystąpienia Unii do aktu genewskiego zgodnie z art. 293 ust. 1 TFUE. Art. 3 decyzji (UE) 2019/1754 stanowi, że państwa członkowskie, które sobie tego życzą, są upoważnione do – zależnie od przypadku – ratyfikowania aktu genewskiego lub przystąpienia do niego, wraz z Unią i w interesie Unii oraz przy pełnym poszanowaniu jej wyłącznej kompetencji. Art. 4 decyzji (UE) 2019/1754 stanowi, że na forum związku szczególnego Unia i państwa członkowskie, które ratyfikowały akt genewski lub przystąpiły do niego, są reprezentowane przez Komisję zgodnie z art. 17 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE). Art. 4 decyzji (UE) 2019/1754 stanowi ponadto, że Unia jest odpowiedzialna za zapewnienie wykonywania praw i obowiązków przez Unię i państwa członkowskie, które ratyfikują akt genewski lub do niego przystąpią.

(7)

W oświadczeniu włączonym do protokołu Rady dotyczącego przyjęcia decyzji (UE) 2019/1754 Komisja sprzeciwiła się możliwości upoważnienia wszystkich państw członkowskich, które sobie tego życzą, do ratyfikowania aktu genewskiego lub przystąpienia do niego wraz z Unią. Komisja stwierdziła jednak również, że byłaby gotowa zgodzić się na to, by siedem państw członkowskich, które już są stronami porozumienia lizbońskiego i które posiadają szerokie prawa własności intelektualnej zarejestrowane na mocy tego porozumienia, mogło zostać upoważnione do przystąpienia do aktu genewskiego w interesie Unii.

(8)

Akt genewski wszedł w życie w dniu 26 lutego 2020 r., trzy miesiące po złożeniu przez Unię dokumentu przystąpienia, co zwiększyło liczbę stron do wymaganej liczby pięciu.

(9)

W dniu 17 stycznia 2020 r. Komisja wniosła na podstawie art. 263 TFUE skargę o stwierdzenie częściowej nieważności decyzji (UE) 2019/1754 ze względu na naruszenie art. 218 ust. 6 i art. 293 ust. 1 TFUE, zasady przyznania kompetencji ustanowionej w art. 13 ust. 2 TUE, zasady równowagi instytucjonalnej i prawa inicjatywy Komisji, a także, tytułem żądania ewentualnego, ze względu na naruszenie art. 2 ust. 1 i art. 207 TFUE oraz obowiązku uzasadnienia.

(10)

Komisja zwróciła się do Trybunału o stwierdzenie nieważności decyzji (UE) 2019/1754 w zakresie, w jakim upoważnia ona wszystkie państwa członkowskie do przystąpienia do aktu genewskiego. Jednocześnie jednak Komisja zwróciła się do Trybunału o utrzymanie w mocy skutków części tej decyzji, których stwierdzenia nieważności zażądano – w szczególności wszelkich przypadków korzystania z upoważnienia do przystąpienia do aktu genewskiego przed dniem wydania wyroku przez siedem państw członkowskich, które są już stronami porozumienia lizbońskiego. Komisja wskazała, że mogłaby, wyjątkowo, zaakceptować kompromis przewidujący, że siedem państw członkowskich będących już stronami porozumienia lizbońskiego przystąpi do aktu genewskiego, aby uniknąć problemów związanych z ciągłością praw.

(11)

W wyroku z dniu 22 listopada 2022 r. (4) Trybunał stwierdził nieważność art. 3 oraz – w zakresie, w jakim zawiera on odniesienia do państw członkowskich – art. 4 decyzji (UE) 2019/1754.

(12)

W swoim wyroku z dnia 22 listopada 2022 r. Trybunał przyznał również, że zachowanie starszeństwa i ciągłości ochrony nazw pochodzenia zarejestrowanych na podstawie porozumienia lizbońskiego w siedmiu państwach członkowskich będących już stronami tego porozumienia jest w szczególności niezbędne, zgodnie ze wskazaną w art. 4 ust. 3 TUE zasadą lojalnej współpracy między Unią a państwami członkowskimi, aby chronić prawa nabyte wynikające z tych rejestracji krajowych. Trybunał orzekł zatem, że skutki unieważnionych części decyzji (UE) 2019/1754 należy utrzymać w mocy w odniesieniu do państw członkowskich, które już skorzystały z upoważnienia do ratyfikowania aktu genewskiego lub przystąpienia do niego do czasu wejścia w życie, w rozsądnym terminie, nieprzekraczającym sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku, nowej decyzji Rady.

(13)

Z uwagi na wyłączną kompetencję Unii i możliwość przystąpienia Unii do aktu genewskiego państwa członkowskie mogą zostać upoważnione do przystąpienia wraz z Unią i w interesie Unii jedynie w pewnych należycie uzasadnionych i szczególnych okolicznościach.

(14)

W art. 11 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1753 (5) przewidziano przepisy przejściowe dotyczące nazw pochodzenia pochodzących z państw członkowskich już zarejestrowanych na mocy porozumienia lizbońskiego. Na podstawie tych przepisów siedem państw członkowskich będących stronami porozumienia lizbońskiego powiadomiło Komisję do dnia 14 listopada 2022 r., że dokonały wyboru wystąpienia z wnioskiem o rejestrację międzynarodową na mocy aktu genewskiego nazw pochodzenia, które zostały już zarejestrowane na mocy porozumienia lizbońskiego.

(15)

Biorąc pod uwagę te szczególne okoliczności, należy zmienić decyzję (UE) 2019/1754 w celu upoważnienia, przy pełnym poszanowaniu wyłącznej kompetencji Unii, siedmiu państw członkowskich będących już stronami porozumienia lizbońskiego przed wejściem w życie aktu genewskiego również do ratyfikowania aktu genewskiego lub przystąpienia do niego, wyłącznie w zakresie niezbędnym do zachowania, w interesie Unii, starszeństwa i ciągłości ochrony nazw pochodzenia już zarejestrowanych przez te państwa członkowskie na mocy porozumienia lizbońskiego.

(16)

Należy w związku z tym odpowiednio zmienić decyzję (UE) 2019/1754,